کد مطلب:193879 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:257

اموری که باید از آنها دوری کرد
اگر برای دانستن اموری كه باید از آنها دوری كرد به تاریخ مراجعه كنیم، به ده ها، بلكه صدها مصداق و مثال بر می خوریم كه بزرگان از آنها دوری كرده اند. اما در این میان دو مصداق، هوشیاری و توجه بیشتری می طلبد: یكی ریاست و آقایی است و دیگری پول، كه از قضا این دو آفت، بیشتر از هر كس دامن گیر اهل علم می شود.

شخصی كه روی زمین هموار در حال پیاده روی است، اگر مواظب نباشد و پیش پای خود را نگاه نكند ممكن است به زمین بخورد و جایی از بدنش آسیب ببیند. مسلما یك كوهنورد كه در حال پایین آمدن از كوه است، بیشتر در معرض خطر است و اگر سقوط نماید، ممكن است حتی جان سالم به در نبرد. مثل اهل علم نیز، مثل كوهنورد است و پول و ریاست آنها مثل كوه و ارتفاع هولناك آن می باشد.

بخشی از دعای صباح در وصف نبی اكرم صلی الله علیه و آله و سلم است؛ آن جا كه می فرماید:

«صل اللهم علی الدلیل الیك فی اللیل الألیل، و الماسك من أسبابك بحبل الشرف الأطول، و الناصع الحسب فی ذروة الكاهل الأعبل و الثابت القدم علی زحالیفها فی الزمن الاول [1] ؛ خدایا، بر پیامبرت درود فرست كه خلق را به سوی تو در شب بسیار تاریك راهنمایی كرد، و از اسباب و وسائلت به بلندترین ریسمان شرافت [ كه قرآن باشد] تمسك جست؛ همان رسولی كه حسب و نسبش بر شانه ی بلند مقام ترین مردان قرار داشت و در



[ صفحه 24]



زمان اول (دوره ی جاهلیت) بر لغزشها ثابت قدم و پا برجا بود».

علت ذكر این فقره از دعا در این جا است كه كلمه «زحالیف» برای نشان دادن جایگاه خطیر علما و وصف حال آنان بسیار لطیف و گویا است. «زحالیف» جمع «زحلوفه» یعنی جای سر خوردن و لیز خوردن و لغزیدن است؛ مانند اینكه كف كفش انسان صاف باشد و در همان حال تصمیم داشته باشد از یك سراشیبی آكنده از روغن بگذرد چنین جایی را زحلوفه گویند.

آری، علما در میان زحالیف محاصره شده اند، مخصوصا در باب پول و ریاست، بیشتر از دیگران در معرض خطر قرار دارند. پس اهمیت دوری از آفات پول و ریاست برای آنان دو چندان است و از آن جا كه پول و مقام بیش از دیگران به آنان روی می آورد، نباید بگذارند این دو چیز آنها را از راه به در برد.

چه بسیارند عالمانی كه پول و ریاست آنها را عوض كرد و گرفتار شدند. آری، برای عمل كردن به مفاد نامه امام صادق علیه السلام و پند گرفتن از سیره صالحان گذشته، باید از مطالعه احوال پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه اطهار علیهم السلام و سپس اصحاب آن بزرگواران شروع كرد؛ اصحابی كه اهل علم بوده اند و در كنار خورشید درخشان نبوت و امامت كسب نور كرده اند.


[1] بحارالأنوار، ج 84، ص 339.